Digitalizacja polskiej gospodarki po COVID-19 – jak najlepiej wykorzystać Fundusz Odbudowy UE?

W tym raporcie pokazujemy, że poziom digitalizacji polskiej gospodarki jako całości pozostaje poniżej europejskich standardów i jest niewystarczający. Istnieją dwie główne przyczyny tego stanu rzeczy – po pierwsze, ogólnie niski poziom cyfrowej literacji społeczeństwa polskiego oraz niewielkie zapotrzebowanie na usługi cyfrowe, a po drugie, niewystarczająca digitalizacja działalności gospodarczej, wynikająca z nieefektywnych programów i zachęt w tym zakresie. Te dwie kwestie nakładają się na siebie – braki w kapitale ludzkim zmniejszają korzyści z wysiłków w zakresie digitalizacji przedsiębiorstw, podczas gdy sama digitalizacja jest przeprowadzana w nieefektywny sposób.

Analizujemy procesy cyfryzacji w różnych sektorach, aby zrozumieć wyzwania stojące przed konkretnymi segmentami polskiej gospodarki. Pokazujemy, że niedobory w digitalizacji są nierówne: małe firmy zostają w tyle za dużymi firmami, a firmy produkcyjne wykorzystują istniejące rozwiązania cyfrowe w nieefektywny sposób, brakuje integracji i strategicznego myślenia. Na podstawie dostępnych dowodów empirycznych, poprawy w tych obszarach mogą pozytywnie wpłynąć na koszty prowadzenia działalności gospodarczej, organizację firmy oraz poprawić efektywność alokacyjną.

Poprawa stopnia wykorzystania technologii cyfrowych w sektorze produkcyjnym może przyczynić się do utrzymania konkurencyjności kosztowej tego sektora, podczas gdy innowacje procesowe w obszarze digitalizacji mogą przesunąć go w kierunku konkurencyjności nieopartej na cenie. Poprawa digitalizacji (i cyfryzacji) sektora usługowego pomoże w dotarciu do konsumentów i ułatwi wejście na zagraniczne rynki, zwłaszcza dla małych firm.

Na koniec, w kontekście zidentyfikowanej listy potrzebnych usprawnień, komentujemy potencjalne wykorzystanie Funduszu Odbudowy UE, który został uzgodniony w lipcu 2020 roku w celu łagodzenia społecznych i gospodarczych szkód spowodowanych pandemią COVID-19 w krajach UE. Dzięki temu specjalnie przeznaczonemu budżetowi, Komisja Europejska będzie mogła pożyczyć 750 miliardów euro z rynków kapitałowych i przekazać je krajom członkowskim w formie dotacji i pożyczek w latach 2021-2027.

Autorzy: Jan Hagemejer, Karolina Zubel

Ten raport został współfinansowany przez Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce. Komisja Europejska lub osoby działające w jej imieniu nie ponoszą odpowiedzialności za wykorzystanie zawartych w raporcie informacji. Raport odzwierciedla jedynie poglądy autorów, a Komisja Europejska nie może być w żaden sposób odpowiedzialna za jakiekolwiek użycie zawartych w nim informacji.